Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Аллоҳ таоло Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга хитоб қилиб: «Албатта, Биз сенга Кавсарни бердик», деган (Кавсар: 1).

«Кавсар» сўзи луғатда кўп яхшилик, жуда ҳам кўп яхшилик маъносини англатади. Арабларда сон жиҳатидан, қадр-қиймат жиҳатидан ва аҳамияти жиҳатидан кўп бўлган нарсага «кавсар» дейилади.

Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда қуйидагилар зикр қилинади: «Кавсар жаннатдаги дарё бўлиб, унинг икки қирғоғи олтиндан, ўзани дуру ёқутдан; тупроғи мискдан хушбўй, суви асалдан ширин, қордан оқдир. Ким ундан бир ичса, кейин абадий чанқамайди».

Имом Муслим ва имом Термизийлар Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда эса қуйидагилар айтилади:

«Бир куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ичимизда турган эдилар, бир оз жим туриб қолдиларда, сўнг табассум-ла бошларини кўтардилар.

«Сизни нима кулдирди, эй Аллоҳнинг Расули?»–дедик.

«Менга ҳозиргина бир сура туширилди» деб, «Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Иннаа аътойнака ал-Кавсар» сурасини қироат қилдилар.

Сўнгра: «Кавсар нималигини биласизларми?»–дедилар.

«Аллоҳ ва Унинг Расули билувчидирлар»,–дедик.

«У Роббим азза ва жалла менга ваъда қилган наҳрдир. Унда кўп яхшилик бордир. У қиёмат куни умматим келиб ҳузуримда сув ичадиган ҳовуздир. Унинг идишлари юлдузлар ададича. Улар ичидан бир банда суғуриб олинади. «У менинг умматимдан!» дейман. Шунда:«Бу сендан кейин нима қилганини билмайсан?» дейилади».

Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда айтилишича: «Албатта, ҳар бир пайғамбарнинг ҳовузи бордир. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳовузлари энг катта, энг ширин ва энг кўп одам келадиганидир».

Ва Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: «Менинг ҳовузимнинг миқдори Ийлаадан Яманнинг Санъоси қадардир. Унда осмондаги юлдузлар сонича идишлар бордир», деган ҳадислари ҳам Кавсар ҳавзаси мавжудлигига далолат қилади.

Имом Бухорий Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилганлар.

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мен жаннатда юриб кетаётсам, бирдан олдимдан ҳавз чиқиб қолди. Унинг икки томони ичи бўш дур қуббалардан.

«Эй Жаброил! Бу нима?»–дедим.

«Бу сенга Роббинг берган Кавсардир»,–деди.

Қарасам, унинг лойи холис мискдан экан»,–дедилар».

Бухорий, Абу Довуд ва Термизий ривоят қилган.

Ҳовуз тўғрисидаги ҳадислар жуда кўпдир. Саҳобалардан ўттиздан ортиғи ривоят қилганлар. Шайх Имодуддин ибн Касир ўзининг «Ал-Бидоя ван-Ниҳоя» номли катта тарих китобида ҳаммасини санаб чиққан. Уламоларимиз ҳовуз ҳақида келган ҳадислар мутавотир даражасига етган, дейдилар.

Ҳовузнинг сифатида келган ҳадислардан қуйидагилар фаҳмланади:

Албатта, у улкан бир ҳовуздир.

Муҳтарам сувхонадир. У сутдан оқ, қордан совуқ, асалдан ширин ва миски анбардан хушбўй бўлган Кавсар анҳоридан жаннат шаробини олади.

У жуда ҳам кенгдир. Эни билан бўйи тенгдир. Тарафларидан ҳар бири бир ойлик йўлдир.